Aby ukoronować dom stosownym zwieńczeniem w postaci dachu, potrzebny jest jego trwały i stabilny szkielet. Więźba dachowa jest konstrukcją, na której opiera się dach, a także elementem decydującym o jego rzeźbie.
Zanim zdecydujemy się na wybrany rodzaj więźby dachowej, musimy wziąć pod uwagę szereg istotnych parametrów i obliczeń wytrzymałościowych. Wielkość obciążenia, jakie ma przenosić „kręgosłup” dachu, zależy między innymi od układu ścian zewnętrznych budynku i odległości między nimi. Duże znaczenie ma również kąt nachylenia połaci oraz rodzaj wybranego pokrycia dachowego. Konstrukcja więźby dachowej uzależniona jest także od warunków klimatycznych, charakterystycznych dla danego regionu. Musi ona przecież mierzyć się z siłą wiatru oraz dźwigać ciężar zalegającego na dachu śniegu. Ważną sprawą do rozważenia jest również użytkowa bądź nieużytkowa funkcja poddasza. Konstrukcja dachu, a zatem rodzaj więźby dachowej, w sposób istotny wpływa na swobodę jego zagospodarowania.
Kręgosłup z drewna
Tradycyjne drewno wciąż jest najchętniej wykorzystywane do budowy szkieletów dachów. Czasem zastępuje się je materiałami drewnopodobnymi lub drewnem klejonym. Spotykane są również konstrukcje stalowe oraz, coraz popularniejsze wśród inwestorów, więźby prefabrykowane.
– Do wykonania drewnianej więźby dachowej wykorzystuje się najczęściej drewno sosnowe lub świerkowe. Można zastosować tarcicę obrzynaną, drewno klejone, a także drewno czterostronnie strugane i suszone komorowo lub belki dwuteowe. Drewno, z którego wykonujemy więźbę dachową, powinno być wolne od dużej ilości uszkodzeń, pęknięć czy sęków – mówi Bartłomiej Zięba, menadżer budowy z firmy ES Polska. – Istotną kwestią jest również odpowiednia wilgotność drewna, która nie powinna przekraczać 20%.
Podstawowymi cechami drewna są sprężystość i wytrzymałość, przy stosunkowo niedużej twardości tego surowca, co stanowi duże ułatwienie przy jego obróbce. Przedtem trzeba jednak zadbać o oczyszczenie go z kory i zabrudzeń oraz zabezpieczyć przed działaniem czynników biologicznych, wilgoci i ognia.
– Można zastosować różne rodzaje impregnacji drewna, np. dyspersyjną lub próżniowo-ciśnieniową, a także powierzchniową, polegającą na samodzielnym nakładaniu powłok preparatów impregnujących – dodaje Bartłomiej Zięba.
Stalowe więźby dachowe wciąż są rzadko stosowaną technologią. Jest to jednak najlepsze rozwiązanie w przypadku, kiedy chcemy przebudować dom. Ta lekka konstrukcja w niewielkim stopniu obciąży strop i ściany budynku.
– Wykorzystuje się ją najczęściej w budynkach, których ściany również mają stalową konstrukcję szkieletową. To także typowe rozwiązanie dla stalowych nadbudów – dodaje Bartłomiej Zięba.
Prosto na dach
Za wiele zalet doceniana jest także więźba prefabrykowana, której produkcja wymaga znacznie mniej nakładów pracy i czasu, niż w przypadku konstrukcji tradycyjnej, wykonywanej na placu budowy. Precyzyjny, sterowany komputerowo proces obliczania wymiarów więźby pozwala na staranne wykonanie połączeń poszczególnych elementów oraz uniknięcie odpadów. Można zamówić np. tylko ściśle określone części więźby dachowej z elementami do ich połączenia. Do wyboru są również panele dachowe. Są fabrycznie przygotowane części konstrukcyjne więźby dachowej, stanowiące gotową część połaci dachu. Występują najczęściej w postaci kilku krokwi połączonych łatami poprzecznymi. Od strony zewnętrznej mogą być one odeskowane lub pokryte drewnopodobnymi płytami ze sklejki lub płyty wiórowej, tworzącymi sztywne poszycie pod pokrycie dachowe. Panele montuje się parami. Są oparte na przeciwległych murłatach i połączone ze sobą w kalenicy. Te sąsiadujące łączy się śrubami nierdzewnymi. Na rynku dostępne są także, wygodne do montażu, panele zawiasowe. Są one połączone za pomocą zawiasów i w ten sposób transportowane na budowę, gdzie następnie rozkłada się je i montuje na dachu. Inną formą gotowej więźby dachowej są wiązary kratowe. Mogą one osiągać duże rozpiętości, nawet do 11 m i pozwalać na kreowanie najbardziej skomplikowanych brył dachów. Wykonywane są z desek łączonych za pomocą płytek kolczastych. Składają się z pasa górnego, na który układa się pokrycie dachowe, pasa dolnego, słupków pionowych i skośnych krzyżulców. Kratownice rozstawia się w odległości 80–150 cm od siebie. W ofercie producentów odnajdziemy zarówno elementy do budowy dachów z poddaszem nieużytkowym, jak i użytkowym. Więźby prefabrykowane wykonywane są najczęściej z drewna litego lub drewna klejonego warstwowo – odpornego na korozję biologiczną oraz znoszącego duże obciążenia. Do produkcji elementów prefabrykowanych wykorzystywane są również belki dwuteowe, które charakteryzują się dużą wytrzymałością i niewielkim ciężarem. Jedynymi wadami prefabrykowanej więźby dachowej wydają się wysoka cena oraz ewentualne trudności z podnoszeniem większych elementów konstrukcji, co wiąże się z koniecznością wynajęcia dźwigu.
Dodaj komentarz