Kominy i kanały wentylacyjne w domu jednorodzinnym

Komin służy do odprowadzania dymu – jest to prawda banalna, ale nie do końca określająca wszystkie funkcje tego, jakże istotnego elementu naszego domu. Komin może nie tylko odprowadzać spaliny, ale też doprowadzać powietrze do kotłów z zamkniętą komorą spalania, służyć jako przewód wentylacyjny, a nawet jako odpowietrznik kanalizacji. W zależności od tego, jakie zadania mu przypiszemy, będą zależały jego konstrukcja, użyte materiały i sposób wykończenia powierzchni. Zazwyczaj kominy w domach jednorodzinnych pełnią kilka funkcji jednocześnie, stąd też są one budowane jako wielokanałowe. Zgodnie z zasadami, każde urządzenie oraz wentylowane pomieszczenie przyporządkowane jest do osobnego kanału.

Dym na uwięzi

Kanały dymowe służą do odprowadzenia produktów, które powstały w wyniku procesu spalania paliw stałych w kominkach, piecach oraz kotłach grzewczych. Z uwagi na bardzo wysoką, przekraczającą 200°C, temperaturę spalin, kanały dymowe buduje się z ognioodpornych materiałów. Są nimi cegły pełne ceramiczne, szamotowe i keramzytobetonowe kształtki, będące najczęściej elementami kominów prefabrykowanych. Prawidłowo skonstruowany kanał dymowy zapewnia odprowadzenie dymu na tyle szybko, aby nie zdążył on wystygnąć przed wylotem z komina. W związku z tym przewód dymowy może mieć przekrój okrągły o średnicy nie mniejszej niż 15 cm lub prostokątny o wymiarach co najmniej 14×14 cm.

W przypadku urządzeń grzewczych na paliwa płynne, takie jak gaz czy olej, komin musi być zaopatrzony w kanały spalinowe, zbudowane z materiałów kwasoodpornych. Są one odporne na agresywne związki chemiczne, powstające w wyniku połączenia się skroplonej pary wodnej ze związkami siarki, które są ubocznymi produktami spalania. Jeżeli zamierzamy budować komin z pełnych cegieł, niezbędne jest umieszczenie wewnątrz przewodu spalinowego wkładu z kwasoodpornej stali lub kamionki. Możemy też zastosować wkłady z rur szamotowych, pod warunkiem jednak, że będą one połączone specjalnym kwasoodpornym kitem lub zaprawą z cementu glinowego.

Ważne wymiary

Przekrój kanału spalinowego trzeba dostosować do wielkości kotła grzewczego, wysokości przewodu, przewidywanej ilości spalin, a także różnicy temperatur spalin i powietrza na zewnątrz. Przekrój nie może być jednak mniejszy niż 14×14 cm, a w przypadku kanałów okrągłych z rur stalowych lub kamionkowych jego średnica musi wynosić min. 12 cm. Spaliny będą prawidłowo odprowadzane na zewnątrz tylko wtedy, jeśli w przewodzie kominowym wytworzy się odpowiedni ciąg. W związku z tym komin musi być odpowiednio zaizolowany termicznie. Warstwa izolacji zapobiega nadmiernemu ochłodzeniu się spalin, co ułatwia wydostawanie się ich z przewodu kominowego oraz zmniejsza ilość powstającego w kanale kondensatu. Zarówno kanały dymowe, jak i spalinowe, powinny być wyposażone w zamykane otwory rewizyjne, zwane wyczystkami.

Konieczna wentylacja

Do odprowadzania zanieczyszczonego powietrza z wewnątrz budynku służą kanały wentylacyjne. Powinny być w nie wyposażone pomieszczenia bez okien, kuchnie, łazienki oraz wszystkie pokoje na poddaszu. Jeden przewód wentylacyjny może być przyporządkowany tylko jednemu pomieszczeniu, chociaż mogą być one przeprowadzone w jednym kominie.

Wymiary przewodów wentylacyjnych określa się na podstawie ilości odprowadzanego powietrza, efektywnej wysokości przewodu, różnicy temperatur w budynku i na zewnątrz. Minimalna powierzchnia przekroju wynosi 0,0016 m², a najmniejszy wymiar przekroju 10 cm. Możliwość wyboru materiałów do budowy kanałów wentylacyjnych jest bardzo duża, ponieważ ich ścianki nie są poddawane działaniu wysokich temperatur oraz nie mają styczności z agresywnymi kondensatami.

Murowany czy gotowy?

Kiedyś nie było alternatywy. Komin budowało się z cegieł. Jedynym problemem było wówczas, jak to zrobić, aby miał dobry ciąg, czyli należycie spełniał swoje zadanie. Dziś mamy możliwość nie tylko wybudowania komina z cegieł, ale też z gotowych, prefabrykowanych elementów. Wystarczy je tylko ze sobą odpowiednio połączyć.

Na jaki zatem komin się zdecydować? Wybór materiału zależy od lokalizacji komina. Jeżeli ma on być wybudowany na ścianie nośnej lub zewnętrznej to, aby uniknąć problemów związanych z oparciem stropu, lepiej postawić go z cegły. Podobnie zaleca się, gdy komin ma pomieścić dużo kanałów. Ponieważ komin murowany ma duży ciężar, niezbędne jest posadowienie go na oddzielnych fundamentach. Jeżeli jego funkcją będzie odprowadzanie dymu lub spalin, musi być wybudowany z pełnych cegieł ceramicznych. Dlatego w przypadku domów o lekkiej konstrukcji szkieletowej lub jeśli komin został zaprojektowany jako wolno stojący, gotowy system kominowy będzie dużo wygodniejszym rozwiązaniem.